Skomentuj 
Podziel się!
Udostępnij
Twittnij
Wyślij
Drukuj
Zaskakujący jest fakt, że w powojennej Polsce stale aktualne jest hasło: Polska na węglu leży i przez węgiel leży [1]. Jednakże w różnych okresach zmienne były sytuacje i czynniki prowadzające do tego wniosku.
W oczekiwaniu na realizację hasła "benzyna z węgla", w pierwszej kolejności upadł projekt budowy instalacji Fischera-Tropscha (F-T) o zdolności produkcyjnej 3 mln Mg/rok paliw płynnych: oleju napędowego i benzyny, w Oświęcimiu. Dla wytworzenia już ok. 1 mln Mg paliw płynnych z węgli "Ziemowit" i "Piast" technologia okazała się nieefektywna [4], przy czym nie za bardzo wiadomo było, w jaki sposób uzyskamy dostęp do technologii F-T stosowanych w świecie (głównie wywodzących się z technologii SASOL, RPA). Równolegle powstały koncepcje zgazowania węgli w ZA "Kędzierzyn" SA (poligeneracja: gaz syntezowy H2/CO/CO2, 1,55 mld m3/rok dla syntezy metanolu 0,55 mln Mg/rok, oraz 309 MWe), ZA "Puławy" SA (wodór < 0,1 mln Mg/rok), a wdrażany jest tylko projekt CCS "ready" na bloku energetycznym (858 MW) w PGE Elektrownia Bełchatów dla spalania węgla brunatnego.
Z wymienionych projektów pozostał więc ten ostatni, który jest "królikiem doświadczalnym" dla UE, ale pozostaje daleko w tyle w stosunku do naszych problemów energetycznych.
Jest kilka przyczyn, dla których nadal aktualne jest węglowe motto, poszczególne problemy wzajemnie się implikują: 1. polska energetyka w 96% oparta jest na węglach kamiennych i brunatnych 2. po 1990 r. wszystkie działania restrukturyzacyjne w górnictwie są likwidacją polskiego przemysłu węglowego [5], także nienajlepiej przedstawiają się możliwości rozwojowe w zakresie wydobycia węgli brunatnych (Legnica, Gubin) 3. przewiduje się duże podwyżki cen energii z powodu nieracjonalnej metody CCS, w wersji wychwytywania i magazynowania CO2 - preferowanej przez UE, co spowoduje zmniejszenie atrakcyjności wykorzystywania węgli energetycznych 4. intensywne, ale przez to chaotyczne, opracowywania planów rozwoju energii w oparciu o importowany gaz ziemny i ewentualnie w przyszłości - własny gaz łupkowy; nadal podtrzymuje się wizję budowy 1 - 2 elektrowni atomowych (o mocy 3000 MW).
Jak wynika z wypowiedzi Ministra, prof. Andrzeja Kraszewskiego: a) rząd nie ma pieniędzy na rozwój CTW, b) polityka energetyczna UE jest dla nas groźna (21 lipca 2011).
Aktualnie są prowadzone badania w ramach projektu strategicznego, a ich celem jest opracowanie własnych technologii zgazowywania węgli za pomocą CO2, w wariancie utleniającym (POX bis) w procesie fluidalnym. Wytworzony tlenek węgla może być wykorzystany energetycznie lub przetworzony w procesie WGS do wodoru.
W styczniu br. oficjalnie rozpoczęła się inwestycja Centrum CTW w Zabrzu-Biskupicach. Można więc wnioskować, że wygasły poprzednie emocje i zaczynamy od początku.
Przedstawiona tematyka w istotny sposób stymuluje rozwój przemysłu chemicznego. Tylko opłata akcyzowa za 1 MWh energii elektrycznej wynosi 20 PLN, tj. 5 razy więcej niż unijne minimum i nie obowiązują ulgi dla przemysłu energochłonnego. O zmniejszeniu podatku akcyzowego dyskutować można będzie dopiero w 2013 r. Dla nowych obiektów dojdą do tego opłaty za nabywanie praw do emisji CO2 i jest to najpoważniejszy argument, wywołujący zastój w przemyśle energetycznym i chemicznym w oparciu o węgiel.
Literatura:
1. Mianowski A. : Wodór, metanol czy paliwa płynne z węgla i wody - w najbliższej perspektywie w Polsce. Wiadomości Chemiczne 2009, 63, 5-6.
2. Praca zbiorowa: Technologie otrzymywania paliw płynnych, koksu i lepiszcz elektrodowych oraz sorbentów węglowych z półproduktów uwodornienia węgla, raport końcowy z badań wykonanych w GIG w latach 1957-1990. część I i II, Katowice 1993 (nie publikowana).
3. Polaczek J.: Ludzie polskiej chemii - Prof. dr hab. inż. Henryk Zieliński. Przemysł Chemiczny 2010, 89, 762-767.
4. Redakcja: Dreszer K. , Mikulska B. : Studium wykonalności projektu instalacji do produkcji paliw gazowych i płynnych z węgla kamiennego. Zabrze 2009.
5. Malara J.: Restrukturyzacja czy likwidacja polskiego przemysłu węglowego? Czasopismo Techniczne 2009, 40, 1-31.
KOMENTARZE (0)
Do artykułu: Kryzys przemysłowego rozwoju Czystych Technologii Węglowych w Polsce