Portal Plastech.pl prezentuje bardzo oryginalny tekst dotyczący małej wiarygodności wskaźnika trwałości środowiska naturalnego, czyli popularnego śladu węglowego (ang. Carbon Footprint). Zdaniem ekspertów PlasticsEurope to bardzo zawodna metoda porównywania wpływu wyrobów, usług lub działalności przemysłowej na środowisko.
Nabywcy i konsumenci zdający sobie sprawę z potrzeby ochrony środowiska stosują ślad węglowy jako kryterium wyboru między konkurencyjnymi ofertami. W praktyce jednak, porównanie śladów węglowych nie jest wystarczającym kryterium dla dokonania sprawiedliwego i naukowo uzasadnionego wyboru. Tak naprawdę, stosowanie śladu węglowego jako oceny oddziaływania produktu na środowisko może wprowadzać w błąd z trzech głównych powodów.
Problem w tej materii polega na tym, że wiele osób ma raczej mgliste pojęcie o tym, czym jest ślad węglowy. Ślad węglowy określa objętość wyrażoną w jednostkach równoważników CO2 gazów cieplarnianych, które przedostają do atmosfery w wyniku określonej czynności lub produktu. W samej metodzie jako takiej nie ma nic niewłaściwego, ponieważ istnieją ekologicznie uzasadnione metodologie obliczania ilości emitowanego CO2 (ISO 14040, 14044 oraz 14064). Ale ślad węglowy mówi nam tylko o emisji dwutlenku węgla, bez uwzględnienia całkowitych skutków dla środowiska. Aby uzyskać pełny obraz, należy rozważyć wiele innych czynników, takich jak zakwaszenie, ubytek ozonu, zużycie energii, zanieczyszczenie gleby i powietrza czy inne.
Niestety wiele osób popełnia błąd utożsamiając emisję dwutlenku węgla z całkowitym wpływem danego produktu na środowisko, mimo że nie istnieje między nimi żadna bezpośrednia zależność. W rezultacie, ludzie zachęcani do porównywania wyrobów jedynie na podstawie ich śladów węglowych, mogą dokonać najgorszych możliwych wyborów, chociaż chcą zrobić to, co jest "właściwe" dla środowiska.
Drugi problem polega na tym, że zakres śladu węglowego jest na ogół zbyt wąski. Jakakolwiek rzetelna miara wpływu produktu lub czynności na środowisko musi obejmować ich całkowity wpływ na przestrzeni czasu, tzn. w czasie całego cyklu życia, z uwzględnieniem szerszego kontekstu. Niestety zbyt często ślad węglowy jest obliczany jedynie dla fazy produkcyjnej, częściowo lub całkowicie pomijając fazę użytkowania i usuwania odpadów oraz skutki kontekstowe.
Wiele osób sądzi na przykład, że należy ograniczyć ilość opakowań produktów, co ich zdaniem pozwoli na zmniejszenie ilości emitowanego dwutlenku węgla. Jeśli jednak towary ulegną zniszczeniu na skutek braku opakowań, ekologiczne skutki ich niepotrzebnej produkcji oraz transportu przeważą korzyści wynikające z rezygnacji z opakowań.
Trzeci problem wynika z trudności w porównywaniu wskaźników. Obliczając ślad węglowy, musimy przyjąć pewne założenia, przewidując warunki wykonania pewnych czynności, na przykład sposób wykorzystania produktu. Oczywiście rzetelność obliczonego w ten sposób śladu węglowego będzie w ogromnym stopniu uzależniona od trafności naszych przypuszczeń. Jeżeli jeden ślad węglowy został obliczony na podstawie realistycznych założeń, a inny według zbyt optymistycznego i wyidealizowanego scenariusza, to jakiekolwiek porównanie tych wielkości na pewno nie będzie miarodajne.
Ze wszystkich wyżej wymienionych powodów, PlasticsEurope podziela zdanie Wspólnego Centrum Badawczego Komisji Europejskiej, że nigdy nie należy stosować śladu węglowego jako jedynej podstawy podejmowania decyzji o zakupie danego produktu lub ulepszaniu wyrobów lub usług.
Jeżeli chcemy osiągnąć zrównoważoną produkcję i konsumpcję, należy uwzględnić wiele innych aspektów - w tym nie tylko aspekty środowiskowe, ale także wymiary ekonomiczne i społeczne.
W dziedzinie ochrony środowiska, ślad węglowy jest tylko jednym z wielu czynników, które należy rozważyć. Dlatego też decyzje dotyczące np. opakowań muszą uwzględniać wiele różnorodnych aspektów, takich jak funkcjonalność różnych materiałów, koszt, metody usuwania odpadów oraz szereg innych czynników.
Decyzja podejmowana jedynie na podstawie porównania śladów węglowych obliczanych według obecnie stosowanych metod byłaby niewiele lepsza od rzutu monetą.
Wierzymy, że przy niewiele większym wysiłku i kosztach oraz w oparciu w większości o te same dane można stosować bardziej miarodajną metodę - Ocenę Cyklu Życiowego (Life Cycle Assesment). Metoda ta pozwoli na bardziej sprawiedliwą, kompleksową oraz przejrzystą ocenę wpływu na środowisko.
PlasticsEurope Polska jest fundacją reprezentującą producentów tworzyw sztucznych w Polsce i stanowi część europejskiego stowarzyszenia PlasticsEurope działającego na terenie Europy Centralnej.
KOMENTARZE (0)
Do artykułu: Interesująca opinia na temat śladu węglowego